Bardzo często podczas szkoleń dostaję pytania o podział auditów na rodzaje. Jest to tak szerokie pytanie, a audity można podzielić na wiele typów dlatego postaram się przedstawić kilka podziałów auditów.
Rodzaje auditów ze względu na miejsce ich wykonywania
Audity można podzielić na:
- audity wewnętrzne - audity realizowane w organizacji w celu potwierdzenia zgodności Systemu Zarządzania z wymaganiami
- audity zewnętrzne - audity realizowane poza organizacją. Mogą to być audity dostawców (audit drugiej strony) oraz audity certyfikujące (audit trzeciej strony). Audity zewnętrzne przeprowadzane są przez auditorów niezależnych od badanej organizacji i jej systemu.
Rodzaje auditów wewnętrznych wynikające z norm systemów zarządzania
Występują trzy rodzaje auditów wewnętrznych:
- systemu
- procesu wytwarzania
- wyrobu
Audity systemu występują w każdej normie wydanej przez organizację ISO. Audity te mają na celu sprawdzenie, czy System Zarządzania jest zgodny z wymaganiami ISO 9001, ISO 14001, ISO 45001 oraz IATF 16949.
Audity procesu wytwarzania wymagane są przez standard IATF 16949 i mają na celu potwierdzenie, czy wdrożony proces produkcji jest w stanie wyprodukować wyroby zgodne z wymaganiami klienta i czy jest zgodny z ogólnymi założeniami ustalonymi na początku jego wdrażania.
Audit wyboru wymagany jest przez standard IATF 16949, a jego celem jest potwierdzenie zgodności wyrobu z wymaganiami klienta, zawartymi np. na rysunku wyrobu lub w różnego rodzaju standardach.
Nieformalny podział auditów wewnętrznych na typy auditów
Bardzo często słyszy się o nieformalnym podziale auditów na trzy typy:
- audity pionowe
- audity poziome
- audity celowane
Wszystkie te typy auditów są na co dzień realizowane przez organizację, jednak nie wszyscy wiem jak się one nazywają.
Pionowe audity wewnętrzne to audity, które sprawdzają wymagania całej normy w jednym obszarze organizacji. Swoją nazwę wzięły od tego, że sprawdzany jest "cały spis treści" normy, czyli wszystko w pionie od góry do dołu. Takie audity są często stosowane, aby potwierdzić czy każdy z działów osobno spełnia wymagania normy.
Poziome audity wewnętrze, to takie w których jedno wymaganie normy np. szkolenia sprawdza się we wszystkich obszarach organizacji. Określenie poziome bierze się od weryfikacji zgodnie ze schematem organizacyjnym, który przeważnie ma poziomy kształt (pod Prezesem są wszystkie działy).
Audity celowane to audity, w których sprawdza się jeden element normy w wybranym obszarze organizacji. Można np. sprawdzać realizację działań korygujących na produkcji po reklamacji klienta.